زماني که بحث‌هاي بانکداری الکترونيکی اوج گرفت، بسياري با نگاه به فناوری های پرداخت، همه بانکداری الکترونيکی را در «پرداخت» خلاصه کردند.
«يک تفکر هم وجود داشت که مي‌گفتند وقتي ۸۰ درصد تراکنش‌ها خارج شعبه انجام می شود، پس اين همان بانکداری مجازی است و تفکيکی ميان بانکداری الکترونيکی و مجازی قائل نبودند.»
اينها را يکي از کهنه‌کارهای نظام بانکداری الکترونيکی می گويد. زمانی که او و همفکرانش درصدد ايجاد يک بانک تمام مجازی بوده‌اند. خب مي‌بينيد که هنوز هم در بر همان پاشنه می چرخد.
زماني که بحث‌هاي بانکداری الکترونيکی اوج گرفت، بسياري با همين تصور و عمدتاً با نگاه به فناوری های پرداخت، همه بانکداری الکترونيکی را در «پرداخت» خلاصه کردند.
نگاهی اگر داشته‌باشيم به گزارشی که بانک مرکزی در همين رابطه منتشر کرده و بخش‌هايی از آن را در اين شماره مي‌خوانيد، مي‌بينيد که بخش مهمي از آن به شرکت شاپرک مربوط است که راهبری شبکه پرداخت الکترونيک را عهده‌دار است. نگاه دقيق‌تری به اين گزارش نشان می دهد که انجام امور جاری، توجه به بهبود نظام پرداخت الکترونيکی، سياست‌گذاري و قانون‌گذاری در نهادهاي مالی و پولی و انجام مختصر عملياتی در بهبود وضعيت امنيت شبکه، اهم اقدامات انجام‌شده در اين گزارش است.
اما در زمينه‌هايی مانند هوش تجاری، هنوز در ابتدای راه هستيم. در گزارش به‌درستي آمده که مأموريت اصلی پروژه هوش تجاری، نظارت جامع و کامل و بهره‌برداری بهينه از داده‌هاي در دسترس بانک مرکزي مربوط به تبادلات بين‌بانکی است که اين امر با توجه به ابعاد وسيع و متنوع اين سيستم، نه‌تنها نيازمند تخصص‌هاي فنی، بلکه مستلزم آشنايی کامل با کسب‌وکار بانکداری، اقتصاد، حسابداری، نظارت و بازرسی است و گزارش ادامه داده‌است که سامانه هوش تجاري مشتمل بر گزارش‌ها، داشبوردهاي مديريتی، تحليل‌هاي موردي و پيش‌بينی هايي بر اساس داده‌هاي سامانه‌های مختلف است که با استفاده از قابليت‌های آن، ارتقای عمليات و فرايندهای کليدی کسب‌وکار از طريق تأمين اطلاعات و دانش حياتی کسب‌وکار در زمان مناسب و با قالب درست و برای همه سطوح سازمانی، فراهم خواهدشد.
از اين تعارف که بگذاريم، به‌طور خلاصه گفته‌شده که جمع‌آوری و احتمالاً تحليل تبادلات مبتنی بر دستور پرداخت (مانند ساتنا، پايا، چکاوک و…) و اطلاعات تبادلات مبتنی بر کارت مانند شتاب، شاپرک و همچنين تبادلات مبتنی بر پيام مانند سپام ريالی در اين سامانه ديده‌شده يا ديده خواهدشد.
درهرحال نظام بانکداری الکترونيکی ما در تورم خدمات پرداخت قرار دارد و رقابت اصلي شبکه بانکی نيز در ارائه خدمات هرچه متفاوت‌تر پرداخت شکل گرفته‌است. هنوز فاصله زيادی با پياده‌سازی کامل بانکداری الکترونيکی داريم و چه‌بسا بسيار دورتر از بانکداری مجازی.
حالا اگر به يکي از غول‌های بانکداري يا نمی دانم فناوری بانکی به نام سيتی گروپ نگاه کنيم، مي‌بينيم که فين‌تک را به‌مثابه انفجاري می داند که برای عقب نماندن از قافله آن، می خواهد کسب‌وکار خود را يکسره دگرگون کند و خود را دروازه خدمات نوين مالی کند.
